Yağmurlu bir Ege gününden herkese selamlar! Geçtiğimiz mart ayını ‘siyah kuğu’ ayı ilan ediyorum. Siyah kuğuların ne demek olduğunu herkesin öğrenmesi için sık sık vurgulayacağım. Öncelikle okumanız gereken bir içeriğe dikkat çekmek istiyorum. Mart ayında yayınladığım TÜRK YATIRIM BLOGLARI isimli içeriğim bana göre mart ayında yaptığım en iyi işlerden birisiydi. Okumanızı şiddetle tavsiye ederim. (Şiddet, bu sıralar çok gördüğümüz bir eylem olduğu için çağırışım yaptı.)
“Siyah Kuğu”, Nassim Nicholas Taleb’in “The Black Swan” kitabında ortaya attığı bir metafordur ve öngörülemeyen, nadir rastlanan ama gerçekleştiğinde büyük etkiler yaratan olayları tanımlar. Adını, eskiden tüm kuğuların beyaz olduğuna dair yaygın inancın, Avustralya’da siyah kuğuların keşfiyle yıkılmasından alır. Bu olay, insanların bildiklerine fazla güvenmemesi gerektiğini gösterir.
Bir olayın Siyah Kuğu sayılması için şu üç özelliği taşıması gerekir:
- Öngörülemezlik: Olağan tahminlerin ve modellerin dışında gerçekleşir.
- Büyük Etki: Toplum, ekonomi veya tarih üzerinde derin izler bırakır.
- Geriye Dönük Anlamlandırma: Olaydan sonra “aslında belliydi” gibi açıklamalar yapılır, ama öncesinde kimse bunu göremez.
Mesela, 11 Eylül saldırıları, 2008 finansal krizi ya da COVID-19 pandemisi Siyah Kuğu örnekleridir. Bu olaylar, gerçekleşmeden önce çoğu kişi tarafından tahmin edilememiş, ama gerçekleştiklerinde dünyayı sarsmıştır.
Antikırılganlık ile Bağlantısı
Antikırılganlık (antifragility), Taleb’in bir başka güçlü fikridir ve Siyah Kuğu olaylarıyla doğrudan ilişkilidir. Kırılganlık, bir sistemin şoklara karşı zayıf olmasıdır; mesela bir cam bardak düşerse kırılır. Dayanıklılık (resilience) ise bu şoklara direnmektir. Antikırılganlık ise daha ileri gider: Bir sistemin, kaos, belirsizlik veya Siyah Kuğu olaylarından fayda sağlayarak güçlenmesi demektir. Yani antikırılgan bir şey, stresten beslenir ve gelişir.
Örneğin:
- Kaslarımız, egzersizle (bir tür stres) güçlenir; bu antikırılganlıktır.
- Bir şirket, ekonomik bir krizden ders alıp daha esnek hale gelirse antikırılganlık sergiler.
Siyah Kuğular, antikırılganlığın test edildiği anlardır. Kırılgan sistemler bu olaylarda çöker (örneğin, 2008’de batan bankalar), dayanıklı sistemler ayakta kalır, antikırılgan sistemler ise bu kaostan büyüyerek çıkar (örneğin, krizden sonra yeni iş modelleri geliştiren girişimler).
- Antikırılganlığı daha iyi anlamak ve antikırılgan portföyler oluşturmak için şu yazıma bakabilirsiniz:
Hayatınızdaki beklenmedik olaylara karşı kırılgan mısınız, yoksa antikırılgan bir yaklaşım mı geliştiriyorsunuz?
Geçtiğimiz ay Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptal edilmesi bir Siyah Kuğu idi. Ertesi sabah tutuklanması ise daha büyük bir Siyah Kuğu idi. Peki biz bu olaylara karşı antikırılgan olabildik mi? Portföylerimiz bu olaylar karşısında düşmek yerine yükselebildi mi?
Portföylerimizi düşünmeden önce düşünmemiz gereken çok daha önemli problemlerimiz var. Sonuçta bu yatırımlarımızın hepsi gelecekteki günlerimizi daha güzel daha anlamlı kılmak için var. Seçme seçilme hakkımızın elimizden alındığı, diplomamızın bile güvende olmadığı bir ortamda yatırımlarımızın ne önemi kalır? Bence kalmaz. ”Bana hak, sana yasak” anlayışı ülkemize ve demokrasimize(!) yapılmış en büyük haksızlıklardan birisidir.
2025 Mart Ayında Günlük Yaşam
Mart ayının ilk yarısında hayatımı iş ve spor meşgul ederken ikinci yarısında yukarıdaki gelişmeler meşgul etti. Spor artık hayatımın bir parçası oldu. Spora daha fazla vakit ayırmayı isterdim ancak bu iş temposu buna engel oluyor. Aynı zamanda uzmanlık için tez yapmak, tez yazmak, sınavlara hazırlanmak spora ayırdığım vakti daha da azaltacak.
Yukarıdaki X gönderimden anlayacağınız üzere mart ayında, şubat ayındaki 21,12km’nin yaklaşık 3 katı, 63,27km yürüyüş+koşu yaptım. Ağırlık antrenmanlarım ise şubat ayındaki ile eşit zamanda, 6 saat olarak gerçekleşti. Aslında şubattan biraz daha fazla olabilirdi ancak mart ayında, spor aralarındaki dinlenme zamanlarında süreyi durdurdum. Bu süreyi biraz azalttı.
Yine yukarıdaki X gönderimde gördüğünüz üzere, mart ayındaki toplam adım sayım bir önceki aya göre toplam 2000 artarak 10262 oldu.
Portföyümdeki Olağanüstü Değişiklikler
Size anlatacağım değişiklikleri anlamanız için cevaplamanız gereken bazı sorular var:
- Ne için yatırım yapıyorsunuz?
- Şirket, endeks, borsa, ülke sıralamasında en önemlisi hangisidir?
Ben kendi adıma cevap vereyim, gelecekteki günlerimi daha güzel kılmak için yatırım yapıyorum, daha fazla boş zamanımın olduğu, sevdiklerimle daha fazla kaliteli vakit geçirebileceğim yarınlar için. Benim için ‘ülke’ diğerlerinden daha önde gelir. Ülke riskliyse şirket ne kadar iyi olursa olsun bir önemi kalmaz.
Mart ayında yaşadıklarımız, ülkemizin hukukun üstünlüğü endeksindeki yeri, yargının bağımsızlığı, medyanın tarafsızlığı… Tüm bunları göz önüne aldığımızda, önümüzdeki ilk seçim sonuçlanana kadar ülkemizde yatırımı ileri derecede riskli buluyorum. Aslında bakarsanız, Trump’ın başına buyrukluğu, her yeri bombalamakla tehdit etmesi nedeniyle dünya üzerindeki yatırımı da ileri derecede olmasa da riskli buluyorum.
Yukarıdaki anlattıklarımdan dolayı, BIST içerisindeki spot hisselerimi sattım, #altın, #SCHD ve #ONEQ eklemeleri yaptım. Altın payımı daha önce hiç olmadığı kadar arttırdım. Portföyümün %12 kadarını PPF’ye yatırdım ancak PPF getirileri eksi olmaya başlayınca %44’den mevduata koydum.
Mart sonu portföy dağılımım :
| ETF | 25,8 |
| HAYAT SİGORTASI | 20,3 |
| EUROBOND | 16,2 |
| ALTIN | 15,8 |
| NAKİT | 12 |
| TR FON | 8,9 |
| KFS | 1 |
| TOPLAM | 100 |
Bu değişikliklerle ilgili aşağıdaki X gönderilerime göz atabilirsiniz:
Her zaman söylediğim gibi, bu konularda yanılmayı çok isterim. Çünkü benim yanılmam demek, ülkemizin daha çağdaş, insanlarımızın daha umutlu yarınları demek!
Finansal Özgürlük Oranlarım :
| KONUT HARİÇ F.Ö. ORANI | %2,97 |
| KONUT DAHİL F.Ö. ORANI | %23,96 |
Konut dahil finansal özgürlük oranım, geçen aya göre büyük oranda düşüş kaydetti, çünkü dolar kurunu hesaplarken aradaki makası çok küçük aldığımı fark ettim. Bu ay makası arttırınca oran baya bir düştü. Artık bu kur oranına göre raporlarımı yazacağım.
Hisseleri satıp altın, mevduat ve ETF’e dönüştürmem nedeniyle temettü gelirlerim bu yıl geçen yıla göre oldukça az olacak. Mart ayında 20,57$ pasif gelir elde ettim. Hisseleri dönüştürmeseydim 500$’ı bulabilirdi.
Portföy Büyümesi
Portföy getirisini hesaplamak benim için çok güç olacağı için artık sadece portföy büyümelerini paylaşacağım. Bu ay yaptığım eklemelerle birlikte konut hariç portföyüm dolar bazında %7,08 büyüdü. Yukarıda bahsettiğim kur makasındaki değişiklik ve mart ayındaki kur atağı nedeniyle konut dahil portföyüm dolar bazında %3,79 küçüldü. Kur atağı anlık olarak hayatımıza yansırken konut fiyatlarındaki artışın olması aylar sürüyor. Bu yüzden bu orana çok takılmamam gerektiğini düşünüyorum.
Başlangıçtaki varlıklarımın değerini dolar bazında 1 olarak aldığımızdaki grafik (konut hariç):
Bir sonraki ay raporunda görüşmek üzere!
Yasal Uyarı:
Buradaki paylaşımlar yatırım tavsiyesi değildir, yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Yatırım kararları kişisel risk algınıza, finansal durumunuza ve araştırmanıza bağlıdır. Geçmiş performans geleceği garanti etmez. Karar vermeden önce yetkili bir uzmana danışın. Bu içeriklerin kullanımından doğabilecek sonuçlardan sorumluluk kabul edilmez.
Bull Doc, finansal özgürlük kavramını keşfettikten sonra ona ulaşmak için girişimlere başlayan bir cerrahtır. İsmi, boğa ve doktor kelimelerinin ingilizcesinden gelir. Boğa piyasalarına hükmetmeyi amaçlayan Bull Doc, finansal özgürlüğe ulaşmak için yatırım yapar. Bu blog, Bull Doc’un yatırım maceralarını anlatıyor.